Τί είναι η μελαγχολία; Μια κατάβαση στα δεσμά του ανθρώπου, μέσα από την πένα του συγγραφέα Γιώργου Ιωαννίδη.
Μια μεταμορφωτική δύναμη κυρίευσε το μυαλό μου όταν διάβασα τη «φιλοσοφία της μελαγχολίας» του Γιώργου Ιωαννίδη. Ξαφνικά η θλίψη, η μελαγχολία έχασαν τις σκοτεινές χρείες τους και απέκτησαν αναγεννησιακό χάραγμα.
Υπάρχουν πολλά μονοπάτια στη ζωή, κάποια αναγνωρίζονται, έχοντας ευρεία αποδοχή, όμως μερικά από αυτά έχουν άλλη μοίρα, παραμένουν στις σκιές, τα κρατάμε κρυφά σε ακοινώνητες συμφωνίες, ίσως γιατί μας απομακρύνουν από το φως του ήλιου. Άλλωστε ποιος θέλησε να βάλει καθρέφτες στα σκοτάδια του;
«Η φιλοσοφία της μελαγχολίας» του ψυχολόγου – συγγραφέα Γιώργου Ιωαννίδη από τις Εκδόσεις Δαιδάλεος είναι μια κάθοδος στα εσώτερά μας και η συνειδητοποίηση της διάκρισης μεταξύ της μελαγχολίας και της κατάθλιψης.
Υπάρχουν στιγμές που η σκέψη μας βαραίνει, πονάει, σύρεται, αποσιωπώντας την αιτία της απόσυρσης από τον υλικό κόσμο μας. Αν και η περιγραφή μπορεί να φαίνεται δυσάρεστη, στην πραγματικότητα μας αποκαλύπτει τα πρώτα μεταμορφωτικά στάδια της ψυχικής ανύψωσής μας. Ας επεξεργαστούμε τα όργανα αυτού του μελαγχολικού ταξιδιού.
Οι αναφορές του συγγραφέα στην τροφό (μελαγχολία) των μεγάλων μορφών της τέχνης και της φιλοσοφίας μας φέρνει στη θέση να συλλογιστούμε ένα μέρος της μελαγχολίας ως ένα μονοπάτι συνειδητοποίησης και αναπτέρωσης του εσωτερικού «Εγώ» μας.
Οι απαντήσεις που θα μας δοθούν, διαβάζοντας τη «Φιλοσοφία της Μελαγχολίας»;
- Ποια κοινά μοτίβα παρατηρούμε στον Ηρακλή, τον Αρθούρο και τον Χάρι Πότερ;
- Ποια εικαστικά έργα αποτυπώνουν την οδύνη της μελαγχολίας;
- Τί συμβαίνει στο ασυνείδητο του μελαγχολικού σύμφωνα με τον Φρόυντ;
Η γραφή του Γιώργου Ιωαννίδη αφουγκράζεται το μυστήριο
Η γραφή του έχει ποιητικά χαρακτηριστικά, αλλά χωρίς να γίνεται αναγνωστικά δύσχρηστη αποπνέοντας μυστηριακά στοιχεία. Ο εμπλουτισμός των συμπερασμάτων του με ιστορικές αναφορές μας προκαλεί αναγνωστική ασφάλεια και ενδιαφέρον να μελετήσουμε ονόματα και βιβλία που δε γνωρίζαμε την ύπαρξή τους.
Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι: μπορούμε να προσαρμοστούμε σε κάτι που μας υπερβαίνει ή μήπως η κατάρρευση του κόσμου μας αναδημιουργεί νέα υλικά για την νεοφυή πορεία που θα ακολουθήσουμε;
Πιστεύω πως θα ξεχωρίσουν συμπεράσματα και ουσίες που θα σας εκπλήξουν και θα σταθούν ικανά, για να εξερευνήσετε τον άνθρωπο μέσα από την πηγή του και όχι μέσα από τα μεταχειρισμένα φερέφωνα των σειρήνων που μας κρατούν πνευματικά μαντρωμένους.
Τί είναι η μελαγχολία;
«Μελαγχολία είναι εκείνη η κατάσταση της διάθεσης, όπου η ψυχή αναμένει ανάμεσα σε μια πνευματική ανατολή που δεν έρχεται και σε ένα δειλινό που δεν έχει τέλος… Για τον περισσότερο κόσμο, βέβαια, η μελαγχολία είναι συνυφασμένη με την κατάθλιψη. Από την αρχαιότητα, όμως, είχε διακριθεί ως η νόσος των φιλοσόφων, των ποιητών και ευρύτερα των δημιουργικών ανθρώπων. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί η θλίψη να αποτελεί αίτιο εσωτερικής αναζήτησης και υπαρξιακής απορίας;» (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Αγαπημένο απόσπασμα από το βιβλίο:
«Στο θέατρο αυτής της ίδιας της πραγματικότητας είναι που μονοπωλεί ο ψυχαναγκασμός της αισιοδοξίας, μια παλίρροια ενός γενικευμένου οπτιμισμού που ζητά να εγκαθιδρυθεί ως μοναδικός εκφραστικός γνώμονας. Μπροστά σ’ αυτό το ρεύμα επιβολής ο μελαγχολικός αποστασιοποιείται από τη σημασία της οδύνης του , γίνεται ξένος στην ίδια του την κατάσταση, αλλάζοντας την επιθυμία του για νόημα σε απουσία σκοπού.»
Κείμενο: Αγγέλικα Αγόρα (Lavart)
