Γιατί κάποιος με σώας τας φρένας, να μισεί τα παιδιά; Ακούγεται παράλογο, σχεδόν τερατώδες. Κι όμως αν έχετε περάσει χρόνο στο διαδίκτυο(εκεί εντοπίζεις όλα τα καλούδια) πιθανότατα θα έχετε πέσει πάνω σε διαλόγους, όπου οι άνθρωποι εκφράζουν περιφρόνηση και απέχθεια προς τα παιδιά.
Κανένα ψυχικά υγιές άτομο δε μισεί πραγματικά τα παιδιά αλλά η ψυχολογία, οι προσωπικές εμπειρίες και οι κοινωνικοί παράγοντες μπορούν να διαμορφώσουν έντονα αρνητικά συναισθήματα που παρερμηνεύονται ως τέτοια. Ας το αναλύσουμε.
(Διαβάστε περισσότερα παρακάτω)
Τα ψυχολογικά και προσωπικά ερεθίσματα
Μερικοί άνθρωποι ισχυρίζονται πως δεν αντέχουν τα παιδιά. Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή η αντίδραση δεν έχει τις ρίζες της στο μίσος, είναι ένας μηχανισμός άμυνας. Η παρουσία των παιδιών διαταράσσει τον δομημένο, προβλέψιμο κόσμο που πολλοί ενήλικες κατασκευάζουν για τον εαυτό τους. Τα παιδιά είναι απρόβλεπτα, δυνατά και απαιτούν προσοχή, γεγονός που μπορεί να κάνει ορισμένα άτομα ανίσχυρα.
Για άλλους, πρόκειται για ευθύνη. Η ανατροφή ενός παιδιού είναι μια δια βίου δέσμευση και δεν αισθάνονται όλοι ικανοί ή πρόθυμοι να αναλάβουν αυτό το βάρος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απόρριψη των παιδιών δεν έχει να κάνει με την προσωπική αντιπάθειά τους, έχει να κάνει με την απόρριψη των προσδοκιών και των ευθυνών που τα συνδέουν.
Το παιδικό τραύμα και τα φαντάσματα του παρελθόντος
Πολλοί άνθρωποι που εκφράζουν έντονη απέχθεια προς τα παιδιά δεν συνειδητοποιούν ότι τα συναισθήματά τους προέρχονται από τη δική τους παιδική ηλικία. Αν κάποιος είχε αρνητικές εμπειρίες μεγαλώνοντας, παραμέληση, κακοποίηση ή συναισθηματική στέρηση ή θέαση παιδιών μπορεί να λειτουργήσει ως έναυσμα. Αντί να βλέπουν την παιδική ηλικία ως μια περίοδο χαράς και αθωότητας.
Η οικογενειακή δυσλειτουργία παίζει βασικό ρόλο σε αυτό. Αν κάποιος μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου τα παιδιά θεωρούνταν βάρος μετέφερε αυτές τις αντιλήψεις στην ενήλικη ζωή του.
Κοινωνικές πιέσεις
Η κοινωνία εξιδανικεύει τα παιδιά ως πηγές χαράς και ολοκλήρωσης. Αλλά ας είμαστε ρεαλιστές, τα παιδιά απαιτούν χρόνο, αφοσίωση και μοίρασμα, αποχωρούμε από τον θρόνο βγάζουμε το στέμμα, δεν είμαστε πλέον το επίκεντρο του κόσμου και αυτό σαν ιδέα φαίνεται ασφυκτική.
Επιπλέον, η κοινωνική πίεση για την επιθυμία παιδιών μπορεί να οδηγήσει σε επανάσταση. Η προσδοκία ότι όλοι θα πρέπει φυσικά να λατρεύουν τα παιδιά δημιουργεί αντίσταση, ειδικά σε όσους αισθάνονται στρυμωγμένοι από άκαμπτα πρότυπα.
Τα μέσα ενημέρωσης και το στερεότυπο του ενοχλητικού παιδιού
Πολλές φορές τα παιδιά απεικονίζονται ως κακομαθημένα και ενοχλητικά. Κωμικές σειρές, ανέκδοτα και χιουμοριστικά βιντεάκια δείχνουν ακριβώς αυτό. Εδώ θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε και την κακή διαπαιδαγώγηση που οδηγεί σε αρκετά άσχημες συμπεριφορές με τις οποίες εάν έρθει κανείς σε επαφή θα θεωρήσει πως κάπως έτσι θα αντιδρά και θα φέρεται ένα παιδί.
Τι λέει η επιστήμη;
Πολλαπλές μελέτες έχουν διερευνήσει γιατί ορισμένοι άνθρωποι αισθάνονται δυσφορία ή εχθρότητα απέναντι στα παιδιά. Τα αποτελέσματα; Σπάνια πρόκειται για τα ίδια τα παιδιά. Αντίθετα, συνδέεται με χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως ο υψηλός νευρωτισμός, άγχος για για κοινωνική αλληλεπίδραση. Μερικοί άνθρωποι απλώς δυσκολεύονται με την υπομονή, την ανοχή στο θόρυβο ή την απρόβλεπτη συμπεριφορά όλα αυτά αυξάνονται γύρω από τα παιδιά.
Επίσης, παρατηρείται πως τα άτομα με αρνητική στάση απέναντι στα παιδιά συχνά αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα άγχους, κοινωνικής απομόνωσης ή δυσαρέσκειας στην προσωπική τους ζωή.
Τι λένε οι ψυχολόγοι;
Οι ψυχολόγοι επισημαίνουν συχνά ότι η ακραία αρνητικότητα προς τα παιδιά μπορεί να είναι σύμπτωμα ψυχολογικής δυσφορίας. Πολλές περιπτώσεις αποκαλύπτουν κρυφές ανασφάλειες, φόβο αποτυχίας, φόβο ευθύνης ή ακόμη και ζήλια προς την αθωότητα που ενσαρκώνουν τα παιδιά. Η κατανόηση αυτού του γεγονότος μπορεί να βοηθήσει τα άτομα να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους αντί να διπλασιάσουν την άστοχη εχθρότητα.
Κοινωνικές και ηθικές επιπτώσεις – Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει μια κοινωνία που είναι αντί των παιδιών;
Οι αρνητικές στάσεις απέναντι στα παιδιά δεν επηρεάζουν μόνο τα άτομα, διαμορφώνουν πολιτικές, περιβάλλοντα στον χώρο εργασίας, ακόμη και τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Όταν αρκετοί άνθρωποι τρέφουν αρνητικά συναισθήματα και αδιαφορία για τα παιδιά οι κοινωνίες και το κράτος μειώνουν τα συστήματα στήριξης των οικογενειών.
Έτσι διαιωνίζεται η άποψη πως το παιδί είναι πρόβλημα και έτσι εξηγείται για ποιον λόγο πολλοί Έλληνες γονείς φαίνονται αρκετά εξουθενωμένοι από την ανατροφή των παιδιών, καθώς οι παροχές ανέκαθεν ήταν μηδαμινές έως ανύπαρκτες σε σχέση με τις παροχές που υπάρχουν στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες.
Πώς θα δράσουμε;
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τα παιδιά αντανακλά το είδος του κόσμου που θέλουμε να οικοδομήσουμε:
- Θα μπορούσαμε να αποφύγουμε τα άκρα είτε τα παιδοκεντρικά μοντέλα διαπαιδαγώγησης, είτε τα αυταρχικά.
- Αντί για εχθρότητα, θα πρέπει να καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους ενήλικες που παλεύουν εξ αρχής με αυτά τα συναισθήματα.
- Να προωθήσουμε την ομαδικότητα και το αίσθημα της κοινότητας, ακριβώς το αντίθετο δηλαδή από τα μοντέλα που έχουμε επιλέξει στον σημερινό κόσμο.
Από τα 80’s στο σήμερα: 5 διδάγματα ανατροφής που εμπνέουν τον σύγχρονο γονέα
