Ο Armand Marie Leroi, καθηγητής Εξελικτικής Βιολογίας στο Imperial College του Λονδίνου, υποστηρίζει ότι ο Αριστοτέλης, εκτός από τη φήμη του ως φιλόσοφος, έχει τη διάκριση του ιδρυτή της επιστήμης της βιολογίας.
Σε αντίθεση με την κοινή γνώμη που συχνά αποδίδει στον Δαρβίνο τον τίτλο του μεγαλύτερου βιολόγου, ο Leroi υποστηρίζει ότι ο Αριστοτέλης αξίζει αυτόν τον τίτλο, καθώς όχι μόνο ξεκίνησε μια επιστημονική επανάσταση στη βιολογία αλλά ουσιαστικά δημιούργησε τον τομέα.
Αριστοτέλης: Κορυφαίος κινέζος ακαδημαϊκός αμφισβητεί την ύπαρξη του Έλληνα φιλοσόφου
Ο Leroi, ο οποίος ερεύνησε εκτενώς τον Δαρβίνο, κατέληξε στη διαπίστωση ότι μια ολοκληρωμένη κατανόηση της βιολογίας θα ήταν ελλιπής χωρίς την εμβάθυνση στο έργο του αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου. Προτείνοντας την ιδέα στο BBC, τάχθηκε υπέρ ενός ντοκιμαντέρ αφιερωμένου στον Αριστοτέλη, με στόχο να φωτίσει τις “άγνωστες” πτυχές της συμβολής του στη βιολογία.
Ο καταλύτης για το ενδιαφέρον του Leroi για το βιολογικό έργο του Αριστοτέλη εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια διακοπών στην Αθήνα το 2000, όταν αποφάσισε να εξερευνήσει τη Λέσβο. Σε ένα βιβλιοπωλείο στο Μοναστηράκι έπεσε πάνω στο βιβλίο του Αριστοτέλη “Περί ζώων ιστοριών”, μεταφρασμένο από τον βιολόγο D’Arcy Thompson. Το βιβλίο αυτό περιείχε τη λεπτομερή έρευνα του Αριστοτέλη για τη βιολογία των ζώων που διεξήγαγε στη Λέσβο και συγκεκριμένα στην περιοχή του Αρχαίου Πύρρου στον κόλπο της Καλλονής, όπου κατέγραψε πάνω από 150 είδη ψαριών και ζώων.
Η Leroi τονίζει ότι το ταξίδι του Αριστοτέλη στη Λέσβο σηματοδότησε μια καίρια στροφή από τη φιλοσοφία στη βιολογία, συνιδρύοντας την επιστήμη της Βιολογίας μαζί με τον φίλο του και βοτανολόγο Θεόφραστο. Παραλληλίζοντας το έργο του Αριστοτέλη στη Λέσβο με την εξερεύνηση των νησιών Γκαλαπάγκος από τον Δαρβίνο, ο Leroi αναφέρεται στον Αρχαίο Πύρρο ως το αντίστοιχο του Αριστοτέλη με τα Γκαλαπάγκος του Δαρβίνου.
Συγκλονισμένος από αυτή την “αποκάλυψη”, ο Leroi πρότεινε τη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ με τίτλο “Η λιμνοθάλασσα του Αριστοτέλη” στο BBC κατά την επιστροφή του στο Λονδίνο. Παρά τον αρχικό σκεπτικισμό λόγω της θεωρούμενης αδιαφάνειας του εγχειρήματος, το ντοκιμαντέρ τελικά δημιουργήθηκε, με στόχο να φωτίσει τη βαθιά συμβολή του Αριστοτέλη στον τομέα της βιολογίας.
O ίδιος σημειώνει:
«ναι, είναι δυσνόητο, γιατί ο ίδιος ο Αριστοτέλης ήταν πάντοτε δυσνόητος. Όμως είναι ένα όμορφο ντοκιμαντέρ! Δεν θα μπορούσε να είναι κάτι διαφορετικό αφού ασχολείται με την Ελλάδα, με τα ζώα, με την επιστήμη, και τέλος με την προσπάθεια ενός ανθρώπου να κατανοήσει την απέραντη ποικιλία και ομορφιά του φυσικού κόσμου, 2.300 χρόνια πριν».
Η μελέτη του Αριστοτέλη
«Το 345 πΧ ο Αριστοτέλης πήγε για πρώτη φορά στο νησί της Λέσβου σε ηλικία 39 ετών. Εκεί συχνά επισκεπτόταν συχνά τον κόλπο της Καλλονής και μελετούσε οτιδήποτε ζούσε σε αυτούς, τα ψάρια, τα σαλιγκάρια, τα οστρακόδερμα, τα χταπόδια, τα δελφίνια. Ενδιαφερόταν επίσης για τα πουλιά, τα ερπετά και τα έντομα που ζούσαν στις πλαγιές του νησιού.
Τα παρατηρούσε, τα κατηγοριοποιούσε, εξέταζε την ανατομία τους. Η μελέτη του δεν εξηγούσε μόνο τον τρόπο δράσης των ζώων, αλλά και το γιατί δρούσαν έτσι. Τα γραπτά του συμπεριλάμβαναν βιβλίο αναλυτικής ανατομίας, ένα άλλο για την φυσιολογία, ένα για κίνηση των ζώων, άλλα και για την αναπαραγωγική διαδικασία, ένα για τον θάνατό τους και μια διατριβή για την ψυχή.
Ο Αριστοτέλης, ήταν εκείνος που άνοιξε ένα αυγό κότας, παρατήρησε την καρδιά από το κοτοπουλάκι που χτυπούσε και έγραψε ακόμη ένα βιβλίο. Έκανε τους ζωντανούς οργανισμούς το κέντρο του κόσμου και της σκέψης του, και οτιδήποτε σκέφτηκε όρισε την επιστήμη της βιολογίας για τα επόμενα 2.000 χρόνια».
