Ας είμαστε ειλικρινείς, η αναρχία και οι αναρχικοί δεν είναι οι μπαχαλάκιδες. Στον πυρήνα της είναι μια φιλοσοφία, ένας τρόπος αμφισβήτησης της εξουσίας.
Αν έχετε πιάσει ποτέ τον εαυτό σας να αντιστέκεται και να διαφωνεί απέναντι σε συμβάσεις, κοινωνικά θεωρήματα και την ομαδοποίηση μπορεί ήδη να τρέφεις το αναρχικό πνεύμα σου.
Αλλά πριν αρχίσετε να αφήνετε επαναστατικά γένια και να παραθέτετε διακηρύξεις, χρειάζεστε κάποια φιλοσοφική υποστήριξη. Εδώ είναι τέσσερις αναρχικοί φιλόσοφοι που πρέπει να διαβάσετε τουλάχιστον μια φορά, είτε θέλετε να ξεκινήσετε μια πνευματική εξέγερση είτε θέλετε να διαφωνήσετε, είτε απλώς να έχετε μια σταθερή απάντηση όταν κάποιος αναφέρει τη «θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου».
(Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο παρακάτω)
1.Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν – Ο τύπος που αποκάλεσε κλοπή της ιδιοκτησία.
Αν και ο Προυντόν είναι περισσότερο γνωστός για τη φράση του «Η ιδιοκτησία είναι κλοπή», κλόνισε τα θεμέλια της αναρχίας υποστηρίζοντας πως «Η αναρχία είναι τάξη».
Ο Προυντόν δε μιλούσε για τα προσωπικά αντικείμενα, εννοούσε τη γη, τα εργοστάσια και τα μέσα παραγωγής (ναι, ο Καρλ Μαρξ κρατούσε σημειώσεις).
Το βιβλίο του «Τι είναι η ιδιοκτησία», είναι απαραίτητο ανάγνωσμα αν θέλετε να κατανοήσετε την αμοιβαιότητα, την ιδέα ότι η κοινωνία πρέπει να οργανώνεται με βάση την εθελοντική συνεργασία κι όχι τον εξαναγκασμό.
Το βιβλίο που πρέπει να διαβάσετε είναι το «Τι είναι η ιδιοκτησία».
2. Μιχαήλ Μπακούνιν – Ο άγριος επαναστάτης
Αν ο αναρχισμός είχε έναν αγαπημένο θείο αυτός θα ήταν Μπακούνιν, αυτός που εμφανίζεται πάντα στις οικογενειακές συγκεντρώσεις μιλώντας για την συντριβή του κράτους.
Σε αντίθεση με τον Μαρξ, ο οποίος ήθελε μια διδακτορία του προλεταριάτου (ακούγεται διασκεδαστικό σωστά;) ο Μπακούνιν έλεγε πως κάθε εξουσία διαφθείρει. Πίστευε ότι η αληθινή ελευθερία μπορούσε να υπάρξει χωρίς κεντρική εξουσία. Μπορεί κάποιος να τον κατηγορήσει για ουτοπικό όμως η ορμή του, το πάθος και η βαθιά ειλικρινή πίστη στα πιστεύω του είναι άξια σεβασμού.
Οι συγκρούσεις του με τον Μαρξ κατά τη διάρκεια της Πρώτης Διεθνούς δημιουργούν ένα πικάντικο ιστορικό δράμα, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι τα γραπτά του έθεσαν τις βάσεις για τον σύγχρονο αναρχισμό αν και στις μέρες μας σχεδόν κανείς δεν τα ακολουθεί.
Πρέπει να διαβάσετε: «Κρατισμός και Αναρχία» (1873)
4. Peter Kropotkin – Ο φιλικός αναρχικός που αγαπούσε την επιστήμη
Αν νομίζετε ότι οι αναρχικοί είναι μόνο για την εξέγερση και την καταστροφή, ο Κροπότκιν θα σας αποδείξει ότι κάνετε λάθος. Αυτός ο Ρώσος πρίγκιπας που μετατράπηκε σε επαναστάτη υποστήριζε ότι η αμοιβαία βοήθεια και όχι ο ανταγωνισμός είναι το θεμέλιο της κοινωνίας.
Το βιβλίο του Αμοιβαία βοήθεια: Ένας παράγοντας της εξέλιξης ήταν ουσιαστικά ένα μεγάλο «Στην πραγματικότητα…» στους κοινωνικούς δαρβινιστές, δείχνοντας ότι η συνεργασία και όχι η αδίστακτη επιβίωση είναι αυτό που επιτρέπει στα είδη (και τις κοινωνίες) να ευδοκιμήσουν.
Αν χρειάζεστε ένα επιχείρημα κατά του καπιταλισμού, αυτός είναι ο άνθρωπός σας.
Να βάλετε στη βιβλιοθήκη σας: A Factor of Evolution (1902)
4. Μαξ Στίρνερ – Ο φιλόσοφος του «Εγώ», η έμπνευση του Νίτσε.
Ουσιαστικά έφτασε τον ατομικισμό στα άκρα, υποστηρίζοντας ότι τα πάντα, συμπεριλαμβανομένης της ηθικής και των κοινωνικών κανόνων, είναι απλώς μια ψευδαίσθηση που αποσκοπεί στον έλεγχό σας.
Αν ο Προυντόν και ο Μπακούνιν έχουν να κάνουν με τη συντριβή της εξωτερικής εξουσίας, ο Στίρνερ έχει να κάνει με τη συντριβή της εξουσίας μέσα στο ίδιο σας το κεφάλι.
Ο Νίτσε φέρεται να εμπνεύστηκε από αυτόν, και ας είμαστε ειλικρινείς, αν θέλετε να ακούγεστε ενδιαφέρων (ή ανυπόφορος) σε διανοούμενους κύκλους, η περιστασιακή αναφορά στον Στίρνερ είναι μια κίνηση με σίγουρα αποτελέσματα.
Πρέπει να διαβάσετε: Ο Μοναδικός και η Ιδιοκτησία του (1844)
Διαβάστε περισσότερα από τη φιλοσοφική πραμάτεια μας.
- Η πιο μελαγχολική φράση του Χέμινγουεϊ και γιατί την κουβαλάμε όλοι;
- Θες επανάσταση; Ξεκίνα από μέσα σου! – Πλάτων: «Είναι αδύνατο να βελτιωθεί ο κόσμος εάν πρώτα …»
- 14 αποφθέγματα του Τενεσί Ουίλιαμς που περιγράφουν τη σύγχρονη ζωή μας: «Έχεις σκεφτεί πότε ότι η ζωή είναι όλη μία
- Ένα μυαλό πιο μπροστά από την εποχή του – Ισαάκ Ασίμωφ: «Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο κόσμος…»
- Μετά από είκοσι χρόνια γάμου γιατί να μιλήσεις; Ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Σάγκι Μπέιν» που πονάει
- Μάρω Βαμβουνάκη: «Υπάρχουν πλάσματα τόσο καθαρά που μας φτιάχνουν…»
- Ο Ουμπέρτο Έκο ήξερε τι έρχεται: «έδωσαν το δικαίωμα να μιλάνε σε λεγεώνες ηλιθίων που…»
- Λιαντίνης: Εάν αγαπάς τους άλλους περισσότερο από τον εαυτό σου είσαι…»
- 12 αποφθέγματα του Χαρούκι Μουρακάμι: «Ο άνθρωπος αλλάζει όταν…»