Τα μελομακάρονα τα έχουμε στην καρδιά μας και αφού ξεγράψουμε τον κουραμπιέ και την αδιάφορη δίπλα πάμε μάθουμε για αυτό το αγαπημένο παραδοσιακό γλυκό.
Τα Μελομακάρονα διαθέτουν πλούσια ιστορική καταγωγή και γλωσσικά, το όνομά τους έχει τις ρίζες του στα αρχαία ελληνικά. Τα λεξικά αναφέρουν ότι ο όρος “μακαρόνι” έχει τις ρίζες του στα μεσαιωνικά ελληνικά, όπου αναφερόταν σε ένα νεκρικό γεύμα με βάση τα ζυμαρικά που γινόταν στη μνήμη του νεκρού.
Το κρύο στην Αρχαία Ελλάδα: Πώς αντιμετώπιζαν οι Αρχαίοι Έλληνες τις χιονοπτώσεις και το ψύχος
Ο ίδιος ο όρος “μακαρωνια” εξελίχθηκε από την αρχαία ελληνική λέξη “μακαρία” ή “μακάρια”, όπου ήταν ψυχοπίτα, ένα είδος σε σχήμα ψωμιού, παρόμοιο με το σύγχρονο μελομακάρονο, που προσφερόταν παραδοσιακά μετά την κηδεία. Ιστορικές καταγραφές, όπως ο επιτάφιος λόγος του Περικλή το 430 π.Χ. για τα πρώτα θύματα του Πελοποννησιακού Πολέμου, αναφέρουν τη διανομή του συγκεκριμένου εδέσματος “μακάρια” στο τέλος της ομιλίας εντός της περιοχής του Κεραμεικού.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι γυναίκες στον Κεραμεικό, όμοιες με τις σύγχρονες πενθούντες, τηρούσαν τις τελετουργίες πένθους για τα θύματα του πολέμου και μοίραζαν “μακάρια”, που ετοίμαζαν στα σπίτια τους, κατά την ολοκλήρωση της ομιλίας. Συνηθιζόταν ένας αξιοσέβαστος πολίτης να απευθύνει τον κατάλληλο έπαινο, κλείνοντας την τελετή. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ίδιος ο Περικλής, ο γιος του Ξάνθιππου, επιλέχθηκε να απευθύνει χαιρετισμό στη συγκέντρωση.
Η παράδοση της προσφοράς με κόλλυβα στις σύγχρονες κηδείες για τους αποθανόντες, απηχεί τα αρχαία έθιμα των “μακαρίων”, τα οποία τελικά μετατράπηκαν στα μελομακάρονα που αναγνωρίζουμε σήμερα.
Στη συνέχεια, τα μακάρια επικαλύπτονταν με σιρόπι μελιού, με αποτέλεσμα μέλι+μακαρία =μελομακάρια= μελομακάρονα, κατά τους βυζαντινούς.
Αυτή η απολαυστική λιχουδιά συνδέθηκε με το Δωδεκαήμερο και αγκαλιάστηκε ιδιαίτερα από τους Έλληνες της Μικράς Ασίας, κερδίζοντας την ονομασία “φοινίκια” λόγω της προσθήκης χουρμάδων στη ζύμη κατά τη βυζαντινή εποχή.
Συμβολίζοντας το τέλος μιας παλιάς εποχής και την έναρξη μιας νέας γλυκιάς ζωής με τη γέννηση του Χριστού, τα “μακάρια” πασπαλίζονταν με μέλι, σύμβολο ευημερίας. Η λατινική και ιταλική προσαρμογή του όρου, “maccarone”, οδήγησε τελικά στη γαλλική και αγγλική χρήση του “macaron” για ένα είδος μπισκότου αμυγδάλου από τον Μεσαίωνα, όπου μοιάζει με το γνωστό σήμερα macaroon.
20 σπουδαία μουσικά κομμάτια που εμπνεύστηκαν από την ελληνική μυθολογία
