Το έργο του Ερρίκου Ίψεν «Ένας εχθρός του λαού» παραμένει επίκαιρο αν και γραμμένο το μακρινό 1882.
Ένα έργο πολιτικό, με την ευρεία έννοια της λέξης, που αποτυπώνει ξεκάθαρα και ωμά τις ιδέες του Ίψεν όσο κανένα άλλο από τα έργα του. Η επαναστατικότητα του κειμένου είναι τέτοια που δεν αρκείται ο ήρωας να τα βάλει με την πολιτική αρχή του τόπου αλλά έρχεται αντίπαλος και με τον λαό, με τη «μάζα». Ο Ίψεν είναι ένας ξεκάθαρος «αντικοινωνιστής» και αυτό του το έργο είναι το ευαγγέλιο κάθε ανθρώπου φιλαλήθη, με κριτική σκέψη και… αλλεργία στη «μαζοποίηση».
Λίγα λόγια για την υπόθεση
Ο Στόκμανν είναι γιατρός μιας μικρής πόλης, η οποία γνωρίζει μια μεγάλη οικονομική ανάπτυξη εξαιτίας των θεραπευτικών λουτρών της. Σύντομα όμως ο ήρωας μας θα ανακαλύψει πως τα λουτρά είναι μολυσμένα. Αυτή του η ανακάλυψη στην αρχή θα εντυπωσιάσει τον Τύπο όμως αργότερα, έπειτα από την παρότρυνση του δημάρχου που τυχαίνει να είναι και αδερφός του γιατρού τάσσονται εναντίον της γνωστοποίησης της έρευνας. Όλη η πόλη καταλαβαίνοντας το οικονομικό πρόβλημα που θα δημιουργούσε η ανακάλυψη του γιατρού επιλέγει να ταχθεί και αυτή με την πλευρά του δημάρχου θεωρώντας τον γιατρό «εχθρό του λαού».
Απόσπασμα
Στόκμανν: Η πλειοψηφία δεν μπορεί να ‘χει ποτέ το δίκιο με το μέρος της. Ποτέ, τ’ ακούτε; Είν’ ένα απ’ τα κοινωνικά ψεύδη που κάθε ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος πρέπει να τινάξει από πάνω του. Από τι αποτελείται σε μια χώρα η πλειονότητα των κατοίκων; Απ΄τους έξυπνους ή τους βλάκες; Νομίζω, συμφωνούμε πως βλάκες είν’ η μεγάλη μάζα στη γη. Όμως, διάολε, ποτέ και πουθενά δε γίνεται να κυβερνάν οι βλάκες τους έξυπνους!
«Από το βιβλίο “Ένας εχθρός του λαού”, εκδόσεις Gutenberg»
Κείμενο: Ηρακλής Μίγδος (Lavart)
