Στην Άλκη Ζέη χρωστάμε πολλά απογεύματα που ήμασταν κουλουριασμένοι στην αγκαλιά των γονιών μας διαβάζοντας τις μοναδικές αφηγήσεις της.
Η Άλκη Ζέη μας δίδαξε πολλές όμορφες ιστορίες, πάντοτε με την πένα της να βαδίζει με προσοχή στα ψυχοαποτυπώματα των παιδιών. Νιώσαμε πως κοιτάξαμε τον κόσμο με παιχνιδιάρικη διάθεση και ενσυναίσθηση. Η προσφορά της ήταν πως μας έδωσε νέα χρώματα για να δουν τα μάτια μας και νέους τόπους για να βαδίσουμε με ασφάλεια την παιδική ψυχή μας. Στα παρακάτω αποσπάσματα θα διαβάσουμε τις συμβουλές αυτού του όμορφου ανθρώπου για τα παιδιά και θα μας δώσουν έμπνευση και αφορμές για να κοιτάξουμε στη ψυχή τους.
10 φράσεις της Άλκης Ζέη για τα παιδιά
1) Αυτό που έχει σημασία και ανεβάζει το μάθημα και την τάξη είναι ο δάσκαλος. Όταν βρίσκει αφορμή από ένα απόσπασμα και αποφασίζει να μιλήσει στα παιδιά για το βιβλίο, τα κάνει να το αγαπήσουν. Όπου υπάρχει ένας τέτοιος δάσκαλος, όπου και να είναι είτε σε μικρή πόλη, είτε σε μεγάλη, ή σε συνοικία, τα παιδιά ξέρουν να εκφράζονται ξέρουν να γράφουνε, γιατί υπάρχει αυτός ο δάσκαλος. Είχα πάει σε ένα σχολείο και είδα ότι στους τοίχους είχαν γράψει στίχους από τον Ελύτη, τον Καβάφη. Μου λέει ο διευθυντής τους «Γράφανε στους τοίχους του σχολείου. Θέλετε να γράφετε στους τοίχους; Γράψτε ένα στίχο από εκεί.». Κι έτσι τους έκανε να μη γράφουν στους τοίχους του σχολείου αρλούμπες και να γράφουν στίχους. Πέρναγες από τους διαδρόμους και έβλεπες στίχους του Ελύτη. Μόνο και που περνάνε να τους βλέπουνε, τους μαθαίνουν.
2) Πιστεύω ότι για να μεγαλώσει ένα παιδί σωστά χρειάζεται κυρίως να του φέρεσαι σαν να είναι ίσο με εσένα. Να το καταλαβαίνεις, να έρχεσαι στη θέση του».
3) Θα ήθελα να συμβουλεύσω τις μητέρες, ότι είναι καλύτερο να ανοίγουν πιο πολύ τα φύλλα ενός βιβλίου, παρά να πατούν το κουμπί της τηλεόρασης».
4) Σήμερα τα ζευγάρια χωρίζουν γιατί δεν ξέρουν τι θα πει συμβίωση.
Η συμβίωση είναι μια συνεχής αλληλοϋποχώρηση. Εάν δεν το έχεις καταλάβει αυτό, σίγουρα σε λίγο καιρό θα χωρίσεις. Δεν συμφωνώ βέβαια και με τις περιπτώσεις που μια γυναίκα παλιότερα ζούσε όλη της τη ζωή με έναν άντρα που δεν ήθελε. Όλοι είχαμε διαφωνίες, ακόμα και όσοι είχαμε έναν άντρα που τον θέλαμε, αλλά δεν χωρίζαμε τόσο εύκολα. Είναι σημαντικό να ψάχνουμε να βρούμε έναν κοινό παρανομαστή. Όσον αφορά τα διαζύγια, αν οι γονείς που χωρίζουν παραμείνουν φίλοι και τα παιδιά δεν αντιμετωπίσουν βίαιες καταστάσεις ή καυγάδες, δεν επηρεάζονται. Όταν όμως δεν υπάρχουν καλές σχέσεις ανάμεσα στους γονείς τότε επηρεάζονται και τα παιδιά.
5) Ανέκαθεν πίστευα πως στα παιδιά μπορείς να πεις τα πάντα, αρκεί να ξέρεις τον τρόπο. Όχι διδακτικά, γιατί θα κλωτσήσουν.
6) Οι νεότερες γενιές είναι μάλλον πιο καλομαθημένες. Όταν επέστρεψα στην Αθήνα, ύστερα από 10 χρόνια που ζούσα στη Σοβιετική Ένωση, μου έκανε τρομερή εντύπωση πώς μεγάλωναν τα Ελληνόπουλα. Δεν τους στερούσαν τίποτα οι γονείς τους, παιχνίδια, δώρα, ρούχα, τα πάντα συνεχώς. Συνήθισαν όλοι στην άνεση, ώσπου ξεκίνησε η κρίση.
7) Όταν επισκέπτομαι ένα σχολείο, συζητώ με τα παιδιά.
Δεν τα συμβουλεύω. Συχνά με ρωτούν αν η ζωή σήμερα μοιάζει με τις δυσκολίες που πέρασα εγώ μικρή. Ούτε να το ξαναπείτε τους λέω . Ούτε πόλεμο, ούτε κατοχή, ούτε πείνα έχουμε. Όσο άσχημες κι αν είναι οι συνθήκες, δεν μπορούν με τίποτα να συγκριθούν με τις εν ψυχρώ εκτελέσεις.
8) Όταν υπάρχει ένας δάσκαλος με όρεξη και κέφι, τα παιδιά αποκτούν κι’ αυτά όρεξη και κέφι για δουλειά. Είτε σε καινούριο σχολείο βρίσκονται είτε σε λυόμενο ή σε τάξεις με ξεχαρβαλωμένα θρανία. Βλέπεις τα μάτια τους να λάμπουν.
9)Πολλοί νομίζουν ότι είναι πολύ εύκολο να γράψεις για παιδιά, και γράφουν πολλοί, αλλά είναι δύσκολο όταν προσπαθείς εσύ σαν μεγάλος να πεις πράγματα που θα έλεγε ένα παιδί. Θεωρώ ότι είναι σωστό ένα βιβλίο, όταν το γράφεις και ο μικρός, ο ήρωας του είναι δέκα χρονών, πρέπει να γίνεσαι εσύ αυτός ο ήρωας.
10) Εμένα, όταν τα παιδιά με ρωτάνε στα σχολεία τι χρειάζεται για να γίνει κανείς συγγραφέας, τους απαντάω τρία πράγματα: Πρώτον να διαβάζει βιβλία, δεύτερον να διαβάζει βιβλία, τρίτον να διαβάζει βιβλία. Αυτό έκανα εγώ από μικρή.
Ο Μίλτος Σαχτούρης με μια φοβισμένη καρδιά στα βάθη του χειμώνα