«Άι σιχτίρ» και άλλες 12 τουρκικές φράσεις που λέμε καθημερινά (χωρίς να το ξέρουμε!)

Η νεοελληνική γλώσσα ως αποτέλεσμα της μακραίωνης ιστορίας της Ελλάδας και της Τουρκοκρατίας έχει ενσωματώσει πολλές τουρκικές λέξεις και φράσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται συχνά στην καθημερινή ομιλία.

Πολλές από αυτές τις εκφράσεις έχουν περάσει αμετάφραστες ενώ άλλες έχουν υποστεί κάποια προσαρμογή στην ελληνική γλώσσα. Ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποιες από αυτές τις φράσεις και τις ετυμολογικές του ρίζες.
(Διαβάστε τις τουρκικές φράσεις παρακάτω)

26 τούρκικες λέξεις που ρίζωσαν στην ελληνική καθημερινότητα

13 τουρκικές φράσεις που χρησιμοποιούμε στη νέα ελληνική.

1. Τσακίρ κέφι: Από το τουρκικό çakırkeyif, η φράση σημαίνει να είσαι «στο αποκορύφωμα της επιθυμίας», κυρίως εξαιτίας του αλκοόλ αν και χρησιμοποιείται γενικότερα για καταστάσεις έντονης χαράς ή γλεντιού.

2.Μπιρ παρά: Προέρχεται από το τουρκικό bir para που σημαίνει «μ’ ένα νόμισμα», χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση όπου κάτο αγοράζεται σε πολύ χαμηλή τιμή.

3. Αμέτι μουχαμέτι: Από την τουρκική έκφραση ümmeti Muhammet που αναφέρεται στο λαό του Μωάμεθ. Στην ελληνική γλώσσα η φράση έχει μετατραπεί για να περιγράψει κάτι που γίνεται οπωσδήποτε, με κάθε τρόπο.

4.Ντιπ για ντιπ: Από το τουρκικό dip που σημαίνει το πιο βαθύ σημείο. Στη νέα ελληνική σημαίνει κάτι που είναι εντελώς ή ολοκληρωτικά π.χ. «ντιπ για ντιπ χαζός».

5.Άι σιχτίρ: Από την τουρκική βρισιά siktir. Χρησιμοποιείται ως έκφραση αγανάκτησης, αντίστοιχη του «γαμώτο».

6.Πιτς φιτίλι: Από το τουρκικό fitil που σημαίνει «φιτίλι». Στη νεοελληνική χρησιμοποιείται για να δηλώσει κάτι που γίνεται πολύ γρήγορα.

7.Το χαβά του/της: Η λέξη hava στα τουρκικά σημαίνει «κατάσταση» ή «αέρας». Όταν λέμε ότι κάποιος κάνει τον χαβά του , εννοούμε ότι είναι σε μια κατάσταση που δεν καταλαβαίνει ή δεν ακούει τους άλλους.

8. Πήρε το κολάι: Από την τουρκική λέξη Kolay που σημαίνει «εύκολο». Στη νεοελληνική σημαίνει ότι εξοικειώθηκε με κάτι ή το έκανε εύκολο.

9.Καραγκίοζ μπερντέ: Από το τουρκικό kara göz (μαυρομάτης) και perde (κουρτίνα). Χρησιμοποιείται για να περιγράψει αισθητικά αταίριαστες επιλογές όπως όταν συνδυάζονται άσχετα χρώματα ή όταν διακοσμείται ένας χώρος με άκομψο τρόπο.

10. Νισάφι πια: Από το τουρκικό insaf που σημαίνει «έλεος». Χρησιμοποιείται όταν κάποιος φτάνει στο όριο της υπομονής του.

11. Πήγε στράφι: Από το τουρκικό istraf που σημαίνει σπατάλη. Χρησιμοποιείται για να εκφράσει κάτι που δεν απέδωσε ή δεν αξιοποιήθηκε.

12. Τεμπέλ χανέ: Από την τουρκική λέξη tembelhane που αναφερόταν σε χώρους φιλοξενίας και ανακούφισης για τους φτωχούς ή ασθενείς. Η φράση χρησιμοποιείται στη νεοελληνική με μειωτική σημασία , αναφερόμενη σ’ έναν τόπο όπου οι άνθρωποι παραμένουν αδρανείς ή τεμπελιάζουν.

13. Κύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι: Η φράση έχει την ίδια ακριβώς έννοια με την τουρκική έκφραση Tencere yuvarlandı kapağını buldu. Η έκφραση περιγράφει μια κατάσταση όπου δύο πράγματα ή άτομα «τακιμιάζουν» ή ταιριάζουν μεταξύ τους μ’ έναν απόλυτο τρόπο.

Η λέξη «τέτζερης» έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία, καθώς προέρχεται από το αραβικό tancara και τι περσικό tangira και αναφέρεται σε μια παλιά χάλκινη κατσαρόλα. Από την άλλη η τουρκική λέξη yuvarladı (που προέρχεται από το ρήμα yuvarlanmak, που σημαίνει “κυλώ” ή “τυλίγομαι”) είναι η ρίζα που οδήγησε στη λέξη “γιουβαρλάκι” στην ελληνική, το οποίο έχει σχέση με την ιδέα του κυλίσματος. Τέλος, η λέξη “καπάκι” προέρχεται από την καθαρά τουρκική λέξη kapak, που σημαίνει το καπάκι ενός σκεύους.

Διαβάστε περισσότερα για τις όμορφες ιστορίες των λέξεων: