Τα επιλεγμένα αποφθέγματα που ακολουθούν συμπυκνώνουν τη χαρακτηριστική κοσμοθεωρία του Σοπενχάουερ – ένα κράμα απαισιοδοξίας, ενδοσκόπησης και διαπεραστικής κριτικής της ανθρώπινης ανοησίας.
«Η ζωή είναι ένα απέραντο θέατρο, όπου η ίδια τραγωδία παίζεται με διαφορετικούς τίτλους”. Με αυτόν τον μεταφορικό φακό, ο Σοπενχάουερ ζωγραφίζει τη ζωή ως ένα επαναλαμβανόμενο δράμα, μια αδιάκοπη επανάληψη των ανθρώπινων αγώνων και θλίψεων κάτω από την εναλλασσόμενη πρόσοψη των περιστάσεων. Αναλύει τον θεσμό του γάμου με μια ζωντανή μεταφορά, παρομοιάζοντάς τον με το να κλείνει κανείς τα μάτια του και να μπαίνει σε μια σακούλα με φίδια για να βρει ένα άπιαστο χέλι – μια εικόνα που αποτυπώνει τον εγγενή κίνδυνο και την αβεβαιότητα που εμπεριέχει η αναζήτηση της αγάπης και της συντροφικότητας.»
Ο στοχασμός του φιλοσόφου για την ευτυχία βρίσκει βαθιά απήχηση: “Είναι δύσκολο να βρούμε την ευτυχία μέσα μας, αλλά είναι αδύνατο να τη βρούμε οπουδήποτε αλλού”. Με αυτόν τον αφορισμό, ο Σοπενχάουερ στρέφει το βλέμμα μας προς τα μέσα, αμφισβητώντας τις εξωτερικές επιδιώξεις που συχνά μας αποσπούν την προσοχή από τη βαθιά πηγή της ικανοποίησης που βρίσκεται μέσα μας.
Οι προβληματισμοί του Σοπενχάουερ για την εξέλιξη της αλήθειας -από τη γελοιοποίηση στη σφοδρή αντίθεση και τελικά στην αποδοχή- υπογραμμίζουν τη συνειδητοποίηση της αντίστασης που συχνά συναντούν οι βαθιές ιδέες. “Κάθε αλήθεια περνάει από τρία στάδια” αποτελεί απόδειξη της κατανόησης που είχε για την πνευματική πρόοδο και την κοινωνική δυναμική που περιβάλλει την αποδοχή αντισυμβατικών αληθειών.
41 διεγερτικά αποφθέγματα του Σαρλ Μπωντλαίρ: «Πρόοδος, αυτή η μεγάλη αίρεση των εκφυλισμένων»
18 αποφθέγματα του Σοπενχάουερ
- Δεν υπάρχουν τριαντάφυλλα χωρίς αγκάθια, υπάρχουν όμως αγκάθια χωρίς τριαντάφυλλα.
- Η ζωή είναι ένα τεράστιο θέατρο, όπου παίζεται η ίδια τραγωδία με διαφορετικούς τίτλους.
- Ο γάμος είναι σαν να βάζεις με δεμένα τα μάτια το χέρι σου σε ένα σακί με φίδια με την ελπίδα ότι θα πιάσεις ένα χέλι.
- Είναι δύσκολο να βρούμε την ευτυχία μέσα μας, αλλά είναι αδύνατο να τη βρούμε οπουδήποτε αλλού.
- Kάθε αλήθεια περνάει από τρία στάδια. Πρώτα γελοιοποιείται. Μετά βρίσκει σφοδρή αντίθεση. Και στο τέλος θεωρείται αυτονόητη.
- Η ζωή είναι ένα εκκρεμές που κινείται μεταξύ πόνου και απελπισίας.
- Δύο είναι οι εχθροί της ανθρώπινης ευτυχίας: Ο πόνος και η ανία.
- Η ζωή δεν είναι ποτέ ωραία, μόνο κάποιες εικόνες της ζωής είναι όμορφες.
- Από πού πήρε άραγε ο Δάντης το υλικό για την Κόλασή του αν όχι από αυτόν τον δικό μας πραγματικό κόσμο;
- Εκείνο που οι άνθρωποι ονομάζουν μοίρα, στην ουσία είναι ένα σύνολο ανοησιών που έκαναν.
- Οι παλιάνθρωποι είναι πάντοτε κοινωνικοί και μάλιστα όταν ένας άνθρωπος έχει μέσα του μια στάλα ευγένεια, δεν βρίσκει μεγάλη ευχαρίστηση στη συντροφιά των άλλων. Η υψηλή νοημοσύνη τείνει να κάνει έναν άνθρωπο αντικοινωνικό.
- Όσο πιο περιορισμένος είναι ο ορίζοντας και ο κύκλος της δραστηριότητας και των επαφών μας, τόσο πιο ευτυχισμένοι είμαστε. Γιατί με το άνοιγμα του ορίζοντα πολλαπλασιάζονται και
- μεγεθύνονται οι έγνοιες, οι επιθυμίες, ο τρόμος.
- Στη σημερινή μονογαμική μας κοινωνία, γάμος σημαίνει να μειώνεις στο μισό τα δικαιώματά σου και να διπλασιάζεις τις υποχρεώσεις σου.
- Η ευφυΐα είναι αόρατη για εκείνον που δεν έχει καθόλου.
- Η ζωή είναι μια επιχείρηση που δεν καλύπτει τα έξοδά της.
- Ο κόσμος είναι μια κόλαση όπου οι άνθρωποι είναι, από τη μία, οι βασανισμένες ψυχές και, από την άλλη, οι διάβολοι.
- Μόνο η αλλαγή είναι αιώνια, διαρκής, αθάνατη.
Καβάφης: «είχα το σώμα του έρωτος, είχα τα χείλη τα ηδονικά και ρόδινα της μέθης»
