Πώς είναι το περιθώριο; Ο Μπουκόφσκι είχε μυηθεί μέσα σ’ αυτό και δε ζήτησε ποτέ απαλλαγή !
Πρόκειται για τον Τσαρλς Μπουκόφσκι, τον διεισδυτικό ανατρεπτικό συγγραφέα που χρησιμοποίησε τόσο την ποίηση όσο και την πεζογραφία για να απεικονίσει τις επιζήμιες επιπτώσεις της αστικής ζωής και την καταπιεσμένη κατάσταση της αμερικανικής κοινωνίας. Σέβεται ως λατρευτός ήρωας, οι δημιουργίες του ήταν βαθιά ριζωμένες σε προσωπικές εμπειρίες, ωμά συναισθήματα και ζωηρή φαντασία.
Η ζωή του Μπουκόφσκι
Γεννημένος τον Αύγουστο του 1920 στο Unternach της Γερμανίας, ο Μπουκόφσκι μετακόμισε στο Λος Άντζελες με την οικογένειά του σε ηλικία δύο ετών. Ο πατέρας του, ένας αυστηρός στρατιωτικός, τον υπέβαλε σε σκληρότητα, με αποτέλεσμα ο Μπουκόφσκι να εξελιχθεί σε έναν κλειστό έφηβο με λίγους φίλους. Αντιμετώπισε τον χλευασμό των παιδιών της γειτονιάς λόγω της γερμανικής προφοράς και των ρούχων του, ενώ οι δάσκαλοι πίστευαν λανθασμένα ότι είχε δυσλεξία.
Παρά τις προκλήσεις αυτές, ο Μπουκόφσκι ακολούθησε ανώτερες σπουδές στο Λος Άντζελες, όπου σπούδασε δημοσιογραφία και λογοτεχνία με τη φιλοδοξία να γίνει συγγραφέας. Τα πρώτα του χειρόγραφα πέρασαν απαρατήρητα μέχρι που η μητέρα του, ανακαλύπτοντάς τα, τα κατέστρεψε με μια μηχανή του γκαζόν. Καθ’ όλη τη διάρκεια της νεότητάς του, ξεκίνησε ταξίδια σε όλη την Αμερική, αλλά συχνά έβρισκε τον εαυτό του υποχρεωμένο να επιστρέψει στην πατρίδα του.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο πατέρας του τον πίεσε να καταταγεί στο στρατό, μια πρόταση που ο Μπουκόφσκι απέρριψε σθεναρά, σηματοδοτώντας την οριστική αποχώρησή του από το πατρικό του σπίτι. Η απειλητική φιγούρα του πατέρα του επέμεινε στα μεταγενέστερα έργα του, απεικονίζοντας μια σύνθετη σχέση που ταλαντευόταν μεταξύ μίσους και απέχθειας, καθώς και μια πιο διαφοροποιημένη κατανόηση των συνθηκών που διαμόρφωσαν την προσωπικότητα του πατέρα του.
Ο επιτάφιος στον τάφο του Μπουκόφσκι συμπυκνώνει τη φιλοσοφία της ζωής του: ”Don’t try “(μην προσπαθείς). Η προέλευση αυτής της φράσης δεν προέρχεται ρητά από τα γραπτά του, αλλά συνδέεται με ένα περιστατικό που αφορά το “Who’s Who In America”. Όταν ρωτήθηκε για τη φιλοσοφία της ζωής του, ενώ κάποιοι συμμετέχοντες υπέβαλαν εκτενή δοκίμια, ο Μπουκόφσκι έγραψε συνοπτικά “μην προσπαθείς”. Το νόημα πίσω από αυτή τη φράση παραμένει ανοιχτό στην ερμηνεία, καλώντας τους αναγνώστες να αναλογιστούν τη σημασία της στο πλαίσιο της ζωής και του έργου του.
Η βία του πατέρα του
Τα πρώτα χρόνια του Μπουκόφσκι στιγματίστηκαν από την παρουσία ενός βίαιου πατέρα που τον υπέβαλλε σε τακτικούς ξυλοδαρμούς με λουρί ξυραφιού, κάτι που συνέχισε και στην εφηβεία του και καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.
Καθώς ο Μπουκόφσκι μπήκε στην εφηβεία, αντιμετώπισε την πρόσθετη πρόκληση της σοβαρής ακμής, η οποία δημιούργησε προβλήματα στην εμφάνισή του και επιδείνωσε το αίσθημα αποξένωσής του. Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, όταν ο πατέρας του πάλευε με την ανεργία, ο Μπουκόφσκι σήκωσε το κύριο βάρος του πόνου και του άγχους του πατέρα του.
Ως απάντηση σε αυτές τις ταραχώδεις συνθήκες, ο Μπουκόφσκι στράφηκε στο αλκοόλ σε νεαρή ηλικία. Αυτός ο μηχανισμός αντιμετώπισης τον άφησε όχι μόνο άτολμο και φοβισμένο από τον πατέρα του, αλλά και ανήσυχο για την κοινωνία γενικότερα, την ίδια την κοινωνία στην οποία ο πατέρας του φιλοδοξούσε να ενταχθεί ως παραγωγικό μέλος. Ωστόσο, ο νεαρός Μπουκόφσκι παρέμεινε αδιάφορος στο να συμμορφωθεί με τις κοινωνικές προσδοκίες και άφησε τα «ουσιώδη» για τους πολλούς, όσο εκείνος χαρτογραφούσε φιλοσοφικά την αστική κοινωνία της εποχής του.
Το τέλος του Μπουκόφσκι
Ο αμφιλεγόμενος συγγραφέας, απεβίωσε στις 9 Μαρτίου 1994. Η αιτία του θανάτου του ήταν η λευχαιμία, ένας τύπος καρκίνου που προσβάλλει το αίμα και το μυελό των οστών. Ο Μπουκόφσκι έδινε μάχη με διάφορα προβλήματα υγείας εκτός της λευχαιμίας, τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Ο θάνατός του σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής για μια από τις πιο επιδραστικές φωνές της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας. Όσο για εμάς, ας συνεχίσουμε να τον διαβάζουμε στα κρυφά!
10 αποφθέγματα από τη φιλοσοφία του Μπουκόφσκι
- Δεν νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο. Απλά πιστεύω ότι μπορούμε να μην τον κάνουμε χειρότερο.
- Μερικοί άνθρωποι δεν τρελαίνονται ποτέ. Τι πραγματικά φριχτή ζωή έχουν.
- Όλες οι γυναίκες είναι διαφορετικές. Γενικά, φαίνεται πως είναι συνδυασμός του καλύτερου και του χειρότερου. Μαγικές και τρομακτικές. Αλλά είμαι ευχαριστημένος που υπάρχουν.
- Η ελεύθερη ψυχή είναι σπάνιο πράγμα, αλλά την αναγνωρίζεις, όταν τη βλέπεις. Επειδή βασικά νιώθεις καλά, πολύ καλά όταν είσαι κοντά της ή μαζί της.
- Όλοι πρόκειται να πεθάνουμε, όλοι, μα τι τσίρκο! Αυτό από μόνο του θα έπρεπε να μας κάνει να αγαπάμε ο ένας τον άλλο, αλλά δεν ισχύει αυτό. Είμαστε τρομοκρατημένοι και ισοπεδωμένοι από ασήμαντα πράγματα και μας κατατρώει το τίποτα.
- Το πρόβλημα με τον κόσμο είναι ότι οι έξυπνοι άνθρωποι είναι γεμάτοι αμφιβολίες, ενώ οι χαζοί άνθρωποι είναι γεμάτοι αυτοπεποίθηση.
- Απλά να ζεις περιμένοντας να πεθάνεις, ω, αυτό είναι σκληρή δουλειά.
- Η έννοια της δυνατότητας δεν μου λέει τίποτα. Σχεδόν κάθε μωρό στην κούνια έχει περισσότερες δυνατότητες από εμένα.
- Εάν πετύχεις να ξεγελάσεις κάποιον δεν σημαίνει ότι είναι χαζός. Απλά σημαίνει ότι σε εμπιστεύεται περισσότερο από όσο αξίζεις.
- Δείξε μου έναν άνδρα που ζει μόνος και έχει συνεχώς καθαρή κουζίνα και οχτώ στις εννιά φορές θα σου δείξω έναν άνδρα με απεχθείς πνευματικές ιδιότητες.