Ο Αϊνστάιν έχει γίνει ίσως ο πιο συχνά αναφερόμενος επιστήμονας στην ιστορία, με τις δηλώσεις του για τη ζωή, την ηθική και την κοινωνική δικαιοσύνη να συγκαταλέγονται στα πιο γνωστά αποφθέγματά του – αν και δεν ήταν ακριβώς αυτή η πρόθεσή του. Το 1953, σημείωσε με χιούμορ: “Στο παρελθόν δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι κάθε τυχαία παρατήρησή μου θα αρπαζόταν και θα καταγραφόταν. Διαφορετικά, θα είχα συρθεί περισσότερο στο καβούκι μου”.
Δεκαετίες μετά το θάνατό του, ο αντίκτυπος του Άλμπερτ Αϊνστάιν παραμένει. Συχνά αναγνωρίζεται ως ο πρωτοπόρος της σύγχρονης φυσικής λόγω των πρωτοποριακών ιδεών του που διαμόρφωσαν την αντίληψή μας για το σύμπαν.
Ο δρόμος του διάσημου επιστήμονα προς τη φήμη δεν ήταν ακαριαίος. Σε αντίθεση με πολλούς από τους συγχρόνους του στον επιστημονικό χώρο, ο Αϊνστάιν δεν είχε άψογο ακαδημαϊκό ιστορικό και είχε περιορισμένες διασυνδέσεις στην επιστημονική κοινότητα. Ενσάρκωνε το αρχέτυπο της μοναχικής ιδιοφυΐας και εργαζόταν κυρίως μόνος του. Το 1905, σε ηλικία 26 ετών, ο Αϊνστάιν συνέγραψε τέσσερις επαναστατικές εργασίες που έθεσαν τις βάσεις για τις θεωρίες του περί σχετικότητας, E=mc2 και κβαντομηχανικής. Ωστόσο, το έργο του πέρασε ως επί το πλείστον απαρατήρητο εκείνη την εποχή.
Μια κομβική στιγμή στην καριέρα του συνέβη κατά τη διάρκεια μιας ηλιακής έκλειψης το 1919, όταν ο αστρονόμος σερ Άρθουρ Έντινγκτον επιβεβαίωσε μια από τις προβλέψεις του Αϊνστάιν για τη γενική σχετικότητα. Το γεγονός αυτό σηματοδότησε ένα σημείο καμπής. Παραδόξως, ο Αϊνστάιν τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1921 για την εξήγηση του φωτοηλεκτρικού φαινομένου και όχι για τη θεωρία της σχετικότητας.
Είναι περιττό να πούμε ότι όταν ο Αϊνστάιν αναζήτησε καταφύγιο στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1933, κατά τη διάρκεια της ανόδου του Χίτλερ στην εξουσία, δεν χρειάστηκε να τον συστήσουν στο αμερικανικό κοινό. Ο Αϊνστάιν εντάχθηκε στο Ινστιτούτο Προχωρημένων Μελετών του Πρίνστον, χρησιμοποιώντας την εξέχουσα θέση του για να εκφράσει τις απόψεις του για θέματα που κυμαίνονταν από την πολιτική έως τη θρησκεία. Όντας γεννημένος στη Γερμανία και Εβραίος στο θρήσκευμα, ήταν σε μοναδική θέση να καταγγείλει τη ναζιστική Γερμανία και τις διώξεις των Εβραίων, ενώ παράλληλα επέκρινε τις φυλετικές προκαταλήψεις, τις διακρίσεις και την αδικία στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, στον Αϊνστάιν προτάθηκε ακόμη και η προεδρία του Ισραήλ, ρόλο που αρνήθηκε λόγω της θεωρούμενης έλλειψης εμπειρίας και διαπροσωπικών δεξιοτήτων του. Απεβίωσε λίγα χρόνια αργότερα, το 1955, λόγω καρδιακής ανεπάρκειας. Η κληρονομιά του περιελάμβανε μια ζωή με αξιοσημείωτες επιστημονικές συνεισφορές και διορατικά κοινωνικά σχόλια.
10 γυναίκες που κέρδισαν βραβείο Νόμπελ και διαμόρφωσαν την πορεία της ανθρωπότητας
20 αποφθέγματα του Αϊνστάιν:
«Όποιος αναγορεύεται σε κριτή της αλήθειας και της γνώσης, αποθαρρύνεται από τα τρανταχτά γέλια των θεών.»
«Δεν ευθύνεται ο νόμος της βαρύτητας που ο κόσμος πέφτει στα δίχτυα του έρωτα.»
«Η ζωή είναι σαν να οδηγείς ποδήλατο. Για να διατηρήσεις την ισορροπία σου πρέπει να κινείσαι συνεχώς.»
«Αργά ή γρήγορα η πείρα δολοφονεί τη θεωρία.»
«Η ενέργεια ισούται με τη μάζα επί την ταχύτητα του φωτός στο τετράγωνο” ήταν και η εξίσωση που οδήγησε στην ατομική βόμβα, κάνοντας τον επιστήμονα να μετανιώσει λέγοντας “αν το ήξερα αυτό, θα γινόμουν ωρολογοποιός.»
«Γιατί αυτή η θαυμάσια εφαρμοσμένη επιστήμη που σώζει την εργασία και διευκολύνει τη ζωή μας φέρνει τόσο λίγη ευτυχία; Η απλή απάντηση τρέχει: Επειδή δεν έχουμε μάθει ακόμη να την αξιοποιούμε με λογική.»
«Το πρόβλημα του ανθρώπου δεν βρίσκεται στην ατομική βόμβα, αλλά στην καρδιά του.»
« Αν δε συγκρουστούμε με τη λογική, δεν θα φτάσουμε ποτέ πουθενά.»
«Η τύχη δεν υφίσταται, ο Θεός δεν παίζει ζάρια.»
«Όλες οι θρησκείες, οι τέχνες και οι επιστήμες είναι κλαδιά του ίδιου δέντρου. Όλες αυτές οι προσδοκίες κατευθύνονται προς τον εξευγενισμό της ζωής του ανθρώπου, την ανύψωσή της από τη σφαίρα της απλής φυσικής ύπαρξης και την οδήγηση του ατόμου προς την ελευθερία.»
«Εκεί που ο κόσμος παύει να είναι η σκηνή των προσωπικών μας ελπίδων και επιθυμιών, εκεί που τον αντιμετωπίζουμε ως ελεύθερα όντα θαυμάζοντας, ρωτώντας, παρατηρώντας, εκεί εισερχόμαστε στη σφαίρα της τέχνης και της επιστήμης.»
«Ο άνθρωπος είναι ένα μέρος του όλου, που εμείς ονομάζουμε “σύμπαν”, ένα μέρος περιορισμένο στο χρόνο και στο χώρο.»
«Αν δεν ήμουν φυσικός, θα ήμουν μάλλον μουσικός. Συχνά σκέφτομαι με τη μουσική. Ζω τις ονειροπολήσεις μου στη μουσική. Βλέπω τη ζωή μου με όρους μουσικής … Δεν μπορώ να πω αν θα είχα κάνει κάποιο σημαντικό δημιουργικό έργο στη μουσική, αλλά ξέρω ότι παίρνω τη μεγαλύτερη χαρά στη ζωή μου από το βιολί μου.»
«Πιστεύω στη διαίσθηση και στην έμπνευση. Μερικές φορές αισθάνομαι ότι έχω δίκιο. Δεν ξέρω αν έχω δίκιο”. 8. “Το ύψιστο καθήκον του φυσικού είναι να φτάσει σε εκείνους τους καθολικούς στοιχειώδεις νόμους από τους οποίους μπορεί να οικοδομηθεί το σύμπαν με καθαρή επαγωγή. Δεν υπάρχει λογική οδός προς αυτούς τους νόμους- μόνο η διαίσθηση, που στηρίζεται στη συμπαθητική κατανόηση της εμπειρίας, μπορεί να τους φτάσει.»
«Στις στιγμές κρίσης, μόνο η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση.»
«Δεν έχεις κατανοήσει στ’ αλήθεια κάτι αν δεν μπορείς να το εξηγήσεις στη γιαγιά σου.»
«Είναι τρέλα να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά ελπίζοντας ότι θα έχεις διαφορετικά αποτελέσματα.»
«Ο Θεός επιλέγει πάντα τον απλούστερο δρόμο.»
«Ο φόβος για τον θάνατο είναι ο πιο αδικαιολόγητος από τους φόβους, αφού δεν υπάρχει κίνδυνος να πάθεις κάποιο ατύχημα όταν είσαι πεθαμένος.»
«Αν θέλεις να γίνεις μεγάλος επιστήμονας, αφιέρωνε ένα τέταρτο της ώρας κάθε ημέρα για να σκέφτεσαι το εντελώς αντίθετο από αυτό που σκέφτονται οι φίλοι σου.»
Ρεκόρ Γκίνες: Λάμπα λειτουργεί εδώ και 122 χρόνια αδιάκοπα από το 1901 – Πώς εξηγείται;
Πηγές φωτογραφιών: 1, 2, 3, 4, 5
